دیجیتال مارکتینگ یک اصطلاح برای بازاریابی محصولات یا خدمات از طریق ابزارهای دیجیتال است.در حقیقت خدمات دیجیتال مارکتینگ از طریق هر رسانه دیجیتالی مانند موبایل، صفحات نمایشگر تبلیغاتی و حتی تلویزیونهای هوشمند قابل دسترس است.
اگر شما صاحب یک وب سایت باشید یا در زمینه تبلیغات اینترنتی فعالیت میکنید، حتماً با دیجیتال مارکتینگ آشنا هستید. اگر نشنیدهاید که باید گفت خیلی عقب هستید. همین الآن خود را در این دنیا به روز کنید.
اما حالا سؤال این است که وقتی قصد توسعه یک استراتژی دیجیتال مارکتینگ را دارید، ازکجا باید شروع کنید؟ هر استراتژی نیازمند یک برنامهریزی منظم و اجرای دقیق آن است. یکی از دلایل اصلی شکست بسیاری از کسبوکار نداشتن برنامه برای استراتژی است. پس اولین کار شما نوشتن یک برنامه و اجرای دقیق آن است؛ اما قبل از تر از آن، شناخت خود بازاریابی دیجیتال است.
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
برخی به اشتباه دیجیتال مارکتینگ را فقط شامل فعالیتهایی میدانند که در اینترنت برای برندسازی انجام میشود. هر وسیلهای غیر از آن جزو دیجیتال مارکتینگ به حساب نمیآید. در صورتی که بازاریابی دیجیتال شامل بازاریابی محصولات و خدمات با استفاده از هر دستگاه الکترونیکی متصل به اینترنت است؛ نه اینکه فقط به فعالیتهای انجام شده در صفحات وب محدود شود. اپلیکیشن مارکتینگ، تلویزیونهای هوشمند، تلفنهای هوشمند و هر وسیلهای که این روز میتوان آن را به اینترنت برای انجام کارهای مختلف وصل کرد، جزو کارهای مربوط به دیجیتال مارکتینگ به حساب آورد.
چرا دیجیتال مارکتینگ مهم است؟
بازاریابی دیجیتال به شما این امکان را میدهد تا بهتر مخاطبان خود را شناسایی کرده و آنها را مورد هدف قرار دهید. در حقیقت برخلاف تبلیغات فیزیکی، محدودیتی در شناخت، دستهبندی، ارسال پیام و دریافت فیدبک از مخاطبانتان و حتی چگونگی رفتارشان نخواهید داشت.
بازاریابی ایمیل یکی از بسترهای دیجیتال مارکتینگ است. فکر میکنید که چقدر هزینه دارد؟ حالا همین را با روش فیزیکی که در آن نامههای متعددی را باید به آدرسها و شهرهای مختلف ارسال کرده، مقایسه کنید. هزینه کدام یک بیشتر است؟ از هر جهتی نگاه کنید، استفاده از خدمات بازاریابی دیجیتال نه تنها فقط مقرونبهصرفه تر است، بلکه بازگشت سرمایه سریعتری هم دارد.
موتورهای جستوجو به بزرگی برند نگاه نمیکنند؛ آنها به فعالیتهای انجام شده در بستر ابزارهای دیجیتال مارکتینگ و کیفیت آنها توجه میکنند. در حقیقت باید گفت که بازاریابی در بستر دیجیتال باعث میشود تا حتی یک برند کوچک بتواند به راحتی با تدوین استراتژی درست و انجام گامهای اولیه و قوی، با برندهای هم صنف اما بزرگ خود به راحتی رقابتی کرده و حتی از آنها پیشی بگیرد.
شما چقدر میتوانید نتیجه تأثیر یک بازاریابی و تبلیغات فیزیکی را اندازهگیری کنید؟ به هیچ طریقی جز با ارسال فرم یا پرسش از مشتری در خصوص اینکه چگونه پیدایتان کرده است. حالا اگر نمایشگاهی باشد، در آن وقت شاید بتوان گفت که تا حدی فعالیتهای تبلیغاتی قابل اندازهگیری کنند. در صورتی خدمات و فعالیتهای دیجیتال مارکتینگ کاملاً قابل اندازهگیری هستند. حتی میتوان تأثیر کوچکترین اقدام را هم اندازهگیری کرد.
انواع دیجیتال مارکتینگ چیست؟
1.فعالیتهای مربوط به سئو بهینه سازی است. توجه به اصول سئو اولین کاری است که باید هر مدیر دیجیتال مارکتینگی به آن توجه داشته باشد؛ اقدامات سئو از بهینه سازی ساختار داخلی گرفته تا اقدامات مربوط به سئو داخلی را شامل میشود.
2.تولید و بازاریابی محتوا که در حال حاضر بهترین و ارزانترین روش در برندسازی و جذب کاربران است. هر محتوایی که فکر میکنید میتواند کاربرانتان را جذب کند، باید برای تولید و بازاریابی آن برنامهریزی کنید. البته نوع، موضوع و ساختار محتوا باید متناسب با هدف کسبوکار و سایت شما باشد.
3.بازاریابی شبکههای اجتماعی که شامل فعالیت و استفاده از انواع سوشیال است. با توجه به افزایش استفاده از انواع شبکههای اجتماعی مختلف، فعالیت در آنها دیگر یک وسیله کمکی نیست، بلکه ضروری خواهد بود.
4.تبلیغاتی کلیکی که در آن برای کلمات کلیدی خاص و با جستوجوی زیاد در خود گوگل تبلیغ کرده تا لینک شما به ازای آن کلمات نمایش داده شود. بعد به ازای هر کلیک، از هزینه پرداخت شده برای شارژ کم خواهد شد.
5.افلیت مارکتینگ که در حال حاضر یکی از ترندترین روشهای بازاریابی و تبلیغات در دیجیتال مارکتینگ در این روش شما به ازای نمایش تبلیغ خدمات یا محصول شخص دیگری کمیسیون دریافت میکنید.
6.اتوماسیون بازاریابی که در آن عملیات مربوط به بازاریابی به صورت خودکار انجام میشود. ارسال ایمیل خبرنامه، ارسال پست شبکههای اجتماعی بر اساس زمانهای از پیش تعریف شده و گزارشگیری خودکار از نمونههای این نوع هستند.
7.بازاریابی ایمیل که اشتباه در کشور ما تعریف و استفاده میشود و آن هم ارسال ایمیل به انبوهی از کاربران مختلف است. ایمیل مارکتینگ به معنای ارسال ایمیل به افرادی است که خود عضو خبرنامه شده و بخواهند از آخرین تغییرات شرکت مطلع شوند.
آیا شما یک استراتژی برای دیجیتال مارکتینگ دارید؟
از سال 2012، در خصوص مقدار استفاده از بازاریابی دیجیتال توسط صاحبان کسبوکار نظرسنجیهای مختلفی انجام شده است. نتایج این تحقیقات یک رشد چشمگیری در استفاده از دیجیتال مارکتینگ را نشان میدهد. تا چند سال پیش حدود دو سوم یا سه چهارم کسبوکارها بازاریابی دیجیتال خود را به دلیل آشنا نبودن به تکنیکهای جدید بدون هیچگونه برنامهای پیش میبردند که این مقدار امروزه به 44 درصد کاهش پیدا کرده است، البته هرچند که هنوز مقدار بالایی است اما میتوان امیدوار بود که در چند سال آینده تمامی کسبوکارها طبق یک برنامه و استراتژی در حوزه دیجیتال مارکتینگ فعالیتهای خود را انجام میدهند.
در سال 2021 در خصوص مدیریت دیجیتال مارکتینگ بررسی و تحقیقاتی تا الآن صورت گرفته است. در شکل زیر ما میتوانیم ببینیم که چه مقدار این نوع بازاریابی در سال 2021 مورد استفاده قرار گرفته است:
براساس نتایج تحقیقات بالا، ما شاهد یک رویکرد بهبود یافته در خصوص استفاده از این نوع بازاریابی هستیم و کمتر از نیمی کسبوکارها هنوز از استراتژی دیجیتال مارکتینگ استفاده نمیکنند. حال شما جز کدام دسته هستید؟ اگر میخواهید بازار رقابت در سال 2019 از دست ندهید، بهتر است هرچه سریعتر دست به کار شوید و برای خود یک برنامه بازاریابی دیجیتال تنظیم کنید. البته فقط برنامهریزی کافی نیست، باید بدانید که اجرا مهمتر از برنامهریزی است.
توصیههایی برای توسعه استراتژی دیجیتال مارکتینگ
مهمتر از داشتن یا نداشتن استراتژی، این است که در برنامه خود جایگاهی را که الآن دارید و جایگاهی را که میخواهید چند سال بعد به آن دست پیدا کنید را در نظر بگیرید و با هم مقایسه کنید. در حقیقت شما باید در برنامهریزی خود هدف و جایگاه و نیازهای خود را تعیین کنید. شما یک برنامهریزی بلند مدت دارید که در سال دهم قصد دارید به آن دست بیابید اما باید در برنامهریزیهای کوتاه مدت خود در بین این ده سال هدفهای کوچکتری تعیین کنید که با کمک این هدفها بتوانید به هدف بزرگتر دسترسی داشته باشید.
برنامهریزی استراتژی دیجیتالی هم به همین صورت است. یکی از بهترین نکات آن داشتن ابزارهای اندازهگیری است تا اینکه متوجه شوید راهی که انتخاب کردهاید برای تبلیغات چه مقدار بازخورد داشته است مانند ایمیل مارکتینگ شما باید بررسی کنید، ایمیلهایی که ارسال میکنید چه مقدار از آنها خوانده میشوند و چه مقدار کلیک روی آنها میشود.
هنوز هم بسیاری از شرکتها بازاریابی دیجیتال خود را بدون برنامه پیش میبرند. بسیاری از شرکتها ارزش رسانههای دیجیتال را میدانند و بیشتر تلاش میکنند از شبکههای اجتماعی، ایمیل و موارد مرتبط با آنها استفاده کنند چون که نتیجه بیشتری گرفتهاند اما دیجیتال مارکتینگ فقط به این موارد محدود نمیشود در واقع شما باید از قبل پیشزمینههایی نیز برای این کار آماده کنید بعد اقدام به آن بکنید.
یک نکته را که حتماً باید در نظر داشته باشید شرکت شما هرچقدر که بزرگ یا کوچک باشد، به یک برنامه دیجیتال مارکتینگ نیاز دارد، ازاینرو بسیاری شرکت برای بازاریابی دیجیتال خود یک برنامه بازاریابی دیجیتال منحصربهفرد دارند.
در ادامه ما میخواهیم به مشکلات نداشتن یک استراتژی برای دیجیتال مارکتینگ بپردازیم:
بدون جهت بودن
شرکتهای بدون استراتژی، هیچگونه هدف استراتژیکی برای به دست آوردن چیزی که میخواهند از طریق آنلاین به دست بیاورند را ندارند از این رو نه میتوانند مشتریان جدیدی را به دست بیاورند نه میتوانند رابطه عمیقی و مناسبی با مشتریان فعلی خوب برقرار کنند. اگر شما هیچ هدفی نداشته باشید احتمالاً هیچگونه منبعی متناسب با هدفتان نخواهید یافت و نخواهید توانست میزان دسترسی به اهداف خود را ارزیابی کنید.
شما سهم بازار آنلاین خود را نخواهید دانست
اگر شما در خصوص سهم بازار خود هیچگونه تحقیقی نکنید، نمیتوانید متوجه تقاضای مشتریان گردید و در حقیقت تقاضا و درخواست آنان نادیده گرفته میشود. امروزه بازار سنتی با سرعت فراوانی در حال تغییر است و ما شاهد تفاوت در رفتار و شخصیت مشتری، رقبا و انجمنهای بازاریابی هستیم. برای همین شما باید با آخرین متدهای روز چه در دیجیتال مارکتینگ و چه در تغییرات، اطلاعات خود را بروز کنید. دانستن نبض بازار یکی از مهمترین اصول برنامهریزی برای استراتژی است.
رقبا سهم بازار را به دست میآورند
اگر شما نتوانید سهم بازار با به دست بیاورید و هیچگونه منبعی برای دیجیتال مارکتینگ نداشته و بدون استراتژی و هدف جلو بروید، رقبای شما سهم شما را هم خواهد گرفت و در واقع شما دیگر هیچگونه جایی نخواهید داشت.
شما هیچگونه ارائه و پیشنهاد خاص آنلاین نخواهید داشت
تعریف کردن پیشنهادها و توضیحات محصولات به صورت شفاف برای مشتریان، باعث میشود که به راحتی محصولات شما را درک کند و یک تفاوتی بین شما و بقیه برندها ایجاد نماید و خود این مسئله، مشتریان جدیدی را به سمت را هدایت میکند که در نهایت به خاطر ویژگی محصولات، به شما وفادار خواهند بود.
مشتریان آنلاین خود را به درستی نخواهید شناخت
ابزارهای زیادی برای بررسی وب سایتتان وجود دارد مانند گوگل آنالیتیکس؛ اما هیچ کدام از اینها نمیتوانند اطلاعات دقیقی از مشتریان به شما بدهند، البته ممکن است مثلاً مقدار جستجوی کلمات کلیدی را به دست بیاورید اما به شما هیچگونه اطلاعاتی در خصوص اخلاق مشتریان و نحوه خرید آنها نمیدهد. شما باید از ابزارهای دقیقتر که خود طراحی میکنید استفاده کنید مانند فرم تماس یا فرمهای نظرسنجی که نوع علاقه و میزان خرید آنها را بسنجید.
کسبوکارتان از هم میپاشد
مهمترین ویژگی در کسبوکار اینترنتی و دیجیتال مارکتینگ، صبر است. البته راههای زیادی برای دور زدن و بهتر کردن کسبوکارتان از راههای میانبر وجود دارد اما این را بدانید که اگر شما سایت خود را بدون برنامه و خیلی سریع بالا ببرید گوگل وب سایت شما را جریمه کرده و رتبه شما تنزل پیدا خواهد کرد و دیگر هیچگاه نمیتوانید به رتبه قبلی خود برگردید.
قرار دادن بودجه کافی
اگر شما برای برنامهریزی دیجیتال مارکتینگ خود منابع کافی در اختیارتان نباشد و از مهارت لازم برای این کار را نداشته باشید، به سختی میتوانید در بازار رقابتی دوام بیاورید و به تقاضای مشتریان پاسخ دهید.
هدر رفتن پول و زمان
شما ممکن است که منابع کافی هم در اختیار داشته باشید اما ندانید چگونه این منابع را استفاده کنید و هیچگونه استراتژی نداشته باشید، نه تنها نمیتوانید از منابع خود استفاده بهینه کنید بلکه پول و زمان خود از دست خواهید داد. حتی شرکتهای بزرگ که سازمانها و بخشهای مختلفی دارند باید بیشتر در این باره تحقیق و بررسی کنند.
هیچ پیشنهاد جدیدی نخواهید داشت و مانند یک فروشگاه معمولی فعالیت خواهید کرد
اگر شما به برندها وبسایتهای معروف نگاه کنید، مشاهده میکنید که آنها هر دفعه روند بازاریابی دیجیتال خود را عوض میکنند یعنی پیشنهاد ویژهای را ارائه میدهند و سعی میکنند که وب سایت خود از حالت تکراری دربیاورند. اگر کاربر وارد وب سایت شما گردد و هیچگونه مطلب جدیدی را پیدا نکند، وب سایت شما را یک وب سایت متروکه فرض خواهد کرد و در ضمن به دلیل بروز نشدن هم نیز از طرف گوگل جریمه خواهید شد.
وب سایت شما بهینه سازی نخواهد شد
هر شرکت برای خود یک سری اصول و قواعد باری تجزیهوتحلیل دارد اما مدیران ارشد هیچگاه اعتماد کافی را به تیمشان ندارند که آنها وقت کافی برای این کار را داشته باشند. اگر استراتژی دیجیتال مارکتینگ شما قادر باشد که بتواند حقوق ابتدایی را برآورده سازد آنوقت میتوان امیدوار بود که بقیه جنبههای کلیدی مانند جستجوی بازاریابی، تجربه کاربری، ایمیل و بازاریابی شبکههای اجتماعی هم به خوبی پیش میروند.